Ayak Uydur

Hepimiz güzel olmak istiyoruz. Özel hissetmek ve devamında insanların dikkatini çekmeyi arzuluyoruz. Her insanın içinde biricik olma duygusu vardır ve bu dış görünüşümüzle kendimizi nasıl ifade edeceğimize yansır. Birkaç minik dokunuşla kendi kişiliğimizi yansıtmaya çalışırız. Bazen birazcık da olsa moda sayfalarını takip eder ve fikir ediniriz.

Dış görünüşle kendini ifade etmek belki de ilk zamanlardan beri olan şeyler ama son zamanlarda değişen moda akımları içinde iş başka boyutlar içinde katmanlanmaya başlıyor. Anlamsız kıyafetlerin olduğu moda defilelerinin olduğu son dönemlerde bu tür şeylerin çokça yaygınlaştığını fark ediyoruz. Birileri kafasına sandalye geçirip podyumda yürüyor, diğerinin elinde başka garip bir şey… Gelişen global sistemin içinde bununla ilgili olmayan kişiler bile bu tür defilelere bir kez şahit oluyor. Bu durumda çocuklardan bunları uzak tutmanın pek mümkün olmadığını söyleyebilirim.

Modayı takip eden biri olduğum söylenmez ama ben de içten içe güzel hissetmeyi seviyorum. Fakat günümüzde çocuk yaştaki kimselere tek aşıladığımız şey her şeyin dış güzellikten ibaret olduğu algısı olabiliyor. İnternet fenomenlerinin artışına da neden olduğunu düşünüyorum. Çocuklara kendilerini ifade edebilmeleri için verdiğimiz tek aracın sadece dış görünüşleri olduğunu düşünüyorum. Günümüz toplumunda yer etmesi gereken kısımdan daha fazla ön planda olduğu da aşikar. Biliyorum kitaplar kapakları ile yargılanır ama işin içine dış görünüş girince sanki beynimizin içinin hiçbir önemi yokmuş gibi davranabiliyoruz.

Kendini ifade edebilmek için sadece dış görünüşleri olan bir nesli biraz açmak istiyorum. Hiç çok başarılı tipleri gözlemlediniz mi? Ünlü olanları örnek vermeme gerek yok. Sınıfınızdaki o bilim insanı olabilecek potansiyeli olan insanlardan bahsediyorum. Tabi modayı takip eden insanlar zeki değildir demiyorum ama o tür insanlar daha çok kendi hallerindedir. Dış etkenlerden bağımsız kendi işlerine bakarlar. Kendilerini ifade etmek için değil lazım olduğu için giyinirler. Onlar da güzel veya yakışıklı hissetmek ister tabi ki ama birincil öncelikleri değildir. Biz onların dış görünüşüyle dalga geçerken onlar uzayda yeni bir kara delik bulur ya da Covid için aşı üretir.

Bu potansiyele sahip daha çok insan olduğuna inanıyorum. Bana sorulsa küçüklükten beri bu dış görünüş spekülasyonuna uğramasa çocuklar hem kendilerini daha özgür hisseder hem de daha yaratıcı olabilir. Maddi olarak zor bir dönemden geçiyoruz. Herkes kendisinin patronu olmak istiyor ama bunu yapmak için yeterli özveriye sahip olmayan insanlar bir anda o mevkilere gelebileceklerini sanıyor. Diğer bir kesim ise sosyal medya içinde garip kıyafet ve hareketlerle insanların dikkatini çekip bunu yapmaya çalışıyor. Bu şekilde para kazanmak daha kolay onu söylemeden edemeyeceğim ama. Asıl soru gençleri buna yönlendiren nedir? Yetersiz kaynaklar ve ana akım moda. Çocuk telefonda bir şeyleri izliyor ve devamında onu uyarlamaya çalışıyor. Oysa o çocuğun belki derinlerinde bir cevher yatıyor ama bu göz boyama ile yan yana kaldığından başka çaresi olmadığına inandığı bir sistemin parçası oluyor.

Öz eleştiri boynumun borcu. Bir yazarım ve yazdığım ilk kitap bir psikolojik kurgu ama sistemin getirisi yüzünden tanınmış olmam gerekiyor ve ben de kendimi o çarkın bir parçası olarak debelenirken buldum. Makyaj yapmaktan nefret ediyorum ama yapmazsam çocuk gibi duruyorsun diyorlar. Sade giyinirsem dikkat çekmiyorsun diyorlar. Sosyal medyamı istediğim gibi entelektüel şekilde yürütmek istiyorum ama çok sıkıcısın diyorlar. Diyorlar da diyorlar. Ben de iş yapmak için onların sistemine uyum sağlıyorum. Sağlamazsam sistemin gereği unutulur giderim.

Çocuklar da bu unutulma korkusu ile hareket ediyor. Saçlarıyla, tırnaklarıyla, kıyafetleriyle oynamaktan hiçbir zaman sıra fikirlerine gelmiyor. İlgi çekici, modaya uygun, farklı (bana sorarsanız artık herkes farklı görünmeye çalışan birbirinin aynısı olmuş bir sürü gibi) olmazsanız diğer insanların dikkatini çekemezsiniz. Adını vermeyeceğim bir sosyal medya platformunda canlı yayın açıp dijital dilenciliği de başlatan bu akım. Elbet bunun da modası geçecek. O zaman da başka bir moda başlayacak. Şu ankinden daha iyi olur ya da daha kötü bilemem ama bu moda akımları elbet olur. İnsanlık böyle bir şey. Bunun parçası olarak (yani insanlığın) işin nereye varacağını ömrüm yettiğince izlemeye devam edeceğim.

Gamze Işık TOKDEMİR

17.08.2022